बोर्डाच्या परीक्षेत 'बुरखाबंदी'ची मागणी – नियम काय सांगतो आणि विद्यार्थ्यांवर काय परिणाम होणार?

 बोर्डाच्या परीक्षेत 'बुरखाबंदी'ची मागणी: परीक्षेच्या आधी अडचणी वाढणार? नियम काय सांगतो?

बोर्डाच्या परीक्षा जवळ आल्या की, विविध नियम आणि अटींबाबत चर्चा सुरू होतात. यंदा विशेषतः बुरखा आणि हिजाब यासंदर्भात मोठी मागणी समोर आली आहे. काही ठिकाणी परीक्षा केंद्रांमध्ये बुरखाबंदी लागू करण्याची मागणी केली जात आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये संभ्रम निर्माण झाला आहे.

अशा परिस्थितीत, या विषयावर सखोल चर्चा आणि समजून घेणे गरजेचे आहे – परीक्षांसाठी ड्रेस कोड काय सांगतो? बुरखाबंदीचे नेमके कारण काय? आणि कायदा याबद्दल काय म्हणतो? चला, सविस्तर जाणून घेऊया.

बुरखाबंदीची मागणी का केली जात आहे?

काही शाळा, महाविद्यालये आणि परीक्षा केंद्रांनी असा दावा केला आहे की, परीक्षेच्या वेळी बुरखा किंवा हिजाबमुळे विद्यार्थ्यांची ओळख पटवणे कठीण होते. विशेषतः, फसवणूक किंवा प्रॉक्सी परीक्षार्थी रोखण्यासाठी हा नियम गरजेचा आहे, असे त्यांचे म्हणणे आहे.

याशिवाय, अनेक राष्ट्रीय पातळीवरील परीक्षा (जसे की CBSE बोर्ड परीक्षा, NEET, JEE इ.) यामध्ये ड्रेस कोडचे काटेकोर पालन केले जाते. विद्यार्थ्यांनी साधे आणि हलके कपडे घालावेत, मोठ्या सोलच्या चपला किंवा बूट टाळावेत असे या नियमांमध्ये स्पष्ट केले आहे. त्यामुळेच, बुरख्याच्या बाबतीतही नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे लागू करावीत अशी मागणी काही मंडळांकडून केली जात आहे.

परीक्षांसाठी सध्या लागू असलेले नियम काय आहेत?

1. CBSE आणि NEET परीक्षेचे ड्रेस कोड नियम:

• विद्यार्थ्यांनी हलक्या रंगाचे आणि अर्ध्या बाह्यांचे कपडे घालावेत.

• मोठे बटण असलेले कपडे, जाड सोल असलेले बूट किंवा उंच टाचांचे सँडल्स टाळावेत.

• धार्मिक पोशाख घालण्याची इच्छा असल्यास, परीक्षा केंद्रावर वेळेआधी जाऊन आवश्यक तपासणी करून घ्यावी.

2. धार्मिक पोशाख आणि कायदा:

भारतीय संविधानाने प्रत्येक नागरिकाला धार्मिक स्वातंत्र्य दिले आहे. त्यामुळे कोणत्याही व्यक्तीला त्याच्या धर्मानुसार पोशाख घालण्याचा अधिकार आहे. मात्र, शाळा-कॉलेज आणि परीक्षा मंडळांना त्यांच्या धोरणांनुसार ड्रेस कोड लागू करण्याचा अधिकार देखील आहे.

3. न्यायालयाचा हस्तक्षेप:

मुंबईतील आचार्य आणि डी.के. मराठे महाविद्यालयाने बुरखा आणि हिजाब घालण्यावर बंदी घातली होती. विद्यार्थ्यांनी यावर आक्षेप घेतल्यानंतर मुंबई उच्च न्यायालयाने याचिका फेटाळली, मात्र सर्वोच्च न्यायालयाने हा निर्णय स्थगित केला आणि महाविद्यालयाला स्पष्टिकरण मागितले.

यावरून स्पष्ट होते की, धार्मिक स्वातंत्र्य आणि संस्थात्मक नियम यामध्ये समतोल साधण्याची गरज आहे.

विद्यार्थ्यांनी काय करावे?

• तुमच्या परीक्षा मंडळाच्या किंवा संस्थेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन ड्रेस कोडची माहिती घ्या.

• जर धार्मिक पोशाख आवश्यक असेल, तर परीक्षा केंद्रावर वेळेआधी पोहोचून आवश्यक तपासणी पूर्ण करा.

• संवेदनशील विषयांवर वाद-विवाद टाळा आणि सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवा.

निष्कर्ष:

'बुरखाबंदी' हा विषय केवळ धार्मिक नसून परीक्षेतील पारदर्शकता आणि नियमांची अंमलबजावणी याच्याशीही जोडलेला आहे. विद्यार्थ्यांनी कोणत्याही अडचणी टाळण्यासाठी लवकरात लवकर आवश्यक ती माहिती घ्यावी आणि योग्य नियोजन करून परीक्षा केंद्रावर पोहोचावे.

संवाद आणि समजूतदारपणाच्या आधारेच हा विषय सोडवता येईल!